Rok 2017 jest szczególny w historii proweniencyjnych znaków książkowych i Krakowa – 500 lat temu, w oficynie Jana Hallera w Krakowie, wybito drugi znany polski ekslibris, przeznaczony do sygnowania woluminów z księgozbioru prymasa Macieja Drzewickiego (1467–1535). Pierwszy znany polski ekslibris również należał do wspomnianego duchownego, a odbity został w drukarni wiedeńskiej Hieronima Wietora w roku 1516. Obydwa te znaki podziwiać można w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej.
Tak wyjątkowy jubileusz jest okazją do refleksji nad własnościowymi znakami proweniencyjnymi, jak i do wskazania ważnego miejsca Krakowa w tej dziedzinie działalności artystów, historyków sztuki, bibliofilów i kolekcjonerów.
500-letnia historia ekslibrisu jako własnościowego znaku książkowego to bogate źródło badań: od zagadnień regionalnych (np. ekslibrisy krakowskie), po ekslibrisy polskie i zagraniczne – ich historie, współczesność, przyszłość, a także miejsce ekslibrisu w badaniach proweniencyjnych i historyczno-artystycznych oraz w kulturze książki, tematykę oraz problemy kolekcjonerstwa z ekslibrisem związane.
Zamierzeniem organizatorów jest, by w trakcie jednodniowej sesji pojawiły się tematy i dyskusje skupione wokół ekslibrisu jako dzieła sztuki i przedmiotu kolekcjonerstwa, jako znaku oznaczania własności woluminów i elementu badań proweniencyjnych; by zwrócono uwagę na kulturę znaku, wokół którego skupiają się towarzystwa miłośników, redaktorzy czasopism i autorzy publikacji mu poświęconych, organizatorzy i uczestnicy konkursów oraz wystaw. W końcu, aby 500. rocznica stała się punktem wyjścia to podsumowania historii, omówienia współczesności i wskazania perspektyw funkcjonowania znaku własnościowego, który, przechodząc przez liczne ewolucje (m.in. technik, stylów), zatracił niemalże zupełnie swą pierwotną funkcję.
Mamy nadzieję, że spotkanie będzie okazją do wymiany wielodziedzinowych wyników badań, a także głosem kolekcjonerów i miłośników ekslibrisów. Celem konferencji będzie zatem spojrzenie na niewielką grafikę własnościową jako dzieło sztuki, znak własności, przedmiot kolekcjonerstwa i przejaw kultury książki.
Proponowane zagadnienia:
- ekslibris krakowski – historia, współczesność, perspektywy,
- ekslibris polski – historia, współczesność, perspektywy,
- ekslibris światowy – historia, współczesność, perspektywy,
- ekslibrisologia jako nauka,
- ekslibris jako przedmiot badań proweniencyjnych,
- kolekcje, towarzystwa, wydawnictwa,
- motywy,
- techniki.